Άνδρες, μήπως το ηθικό είναι πεσμένο;...

30% του ελληνικού σεξουαλικού πληθυσμού έχει στυτικές διαταραχές…

Η διαταραχή της στύσης είναι πολύ συχνή και είναι η μόνιμη ή περιοδική διάρκειας 6 μηνών αδυναμία του άνδρα να επιτύχει και να διατηρήσει μια στύση επαρκή για ικανοποιητική σεξουαλική επαφή. 

Μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες οποιασδήποτε ηλικίας και μπορεί να οφείλεται σε οργανικά ή ψυχογενή αίτια.

Οργανικά αίτια

Αγγειακά αίτια: Πρόκειται για μη ικανοποιητική λειτουργία των αγγείων με αποτέλεσμα να μη διευκολύνεται η αιμάτωση του πέους. Παράγοντες κινδύνου που μπορεί να επιδεινώσουν τα υπάρχοντα αγγειακά προβλήματα είναι η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, τα καρδιοαγγγειακά νοσήματα, η υπερχοληστερολαιμία, το μεταβολικό σύνδρομο που είναι ο συνδυασμός υπέρτασης υπερχοληστερολαιμίας και υπερτριγλυκεριδαιμίας, παχυσαρκίας και υπεργλυκαιμίας), το κάπνισμα και το stress.

Νευρογενή αίτια:  Μη ικανοποιητική λειτουργία των νεύρων της περιοχής, με διαταραχή της μεταφοράς του μηνύματος από τον εγκέφαλο στο πέος. Η σκλήρυνση κατά πλάκας, οι κακώσεις της σπονδυλικής στήλης, η ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη αλλά και οι άλλες χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία

Νοσήματα του προστάτη: Καλοήθης υπερτροφία του προστάτη, προστατίτιδα

Κλιμακτήριος ή όψιμος υπογοναδισμός: Μπορεί να ξεκινήσει και από την ηλικία των 35 ετών. Η τεστοστερόνη μειώνεται και το ίδιο και η ερωτική επιθυμία.

Φάρμακα: Πολλά φάρμακα είναι υπεύθυνα για στυτικές διαταραχές όπως τα αντιυπερτασικά, τα αντικαταθλιπτικά, οι στατίνες για τη μείωση της χοληστερίνης, τα αναβολικά κ.α.

Ψυχογενή αίτια: Κατάθλιψη και άγχος απόδοσης για ικανοποιητική στύση

Άλλες σεξουαλικές διαταραχές: Συχνά με τις στυτικές διαταραχές συνυπάρχουν και άλλες διαταραχές όπως της εκσπερμάτισης, του οργασμού, της επιθυμίας, κόπωση, διαταραχές ψυχισμού, απογοήτευση, απαισιοδοξία και αδυναμία αντιμετώπισης των δυσκολιών της ζωής.

Η οικονομική κρίση: Λόγω της οικονομικής κρίσης παγιώνεται ένα αίσθημα απαισιοδοξίας που αγγίζει όλες τις ηλικιακές ομάδες και όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Το stress: Το οξύ stress προκαλεί στα αγγεία του σώματος τις ίδιες βλάβες με το μεταβολικό σύνδρομο

Αντιμετώπιση στυτικών διαταραχών:

Η παραπομπή σε έναν ειδικό είναι πρωτίστης σημασίας λόγω του ότι η διαταραχή της στύσης μπορεί να είναι πρόδρομο σύμπτωμα στεφανιαίας νόσου. Γι’ αυτό απαιτείται ιατρική διερεύνηση.
Μόλις εντοπιστεί το αίτιο, τροποποιούνται οι παράγοντες κινδύνου, γίνεται ψυχοκοινωνική υποστήριξη και αν χρειάζεται χορηγείται φαρμακευτική θεραπεία ή γίνεται αν απαιτείται και κάποια χειρουργική επέμβαση ή μηχανική υποστήριξη. Αν τα αίτια δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με κανέναν από τους προαναφερθέντες τρόπους, αντιμετωπίζεται το σύμπτωμα δηλαδή η διαταραχή στύσης. Αν δεν υπάρχει κανένα οργανικό αίτιο, ο άνδρας υποβάλλεται σε ψυχοθεραπεία.

Οι αναστολείς του τύπου 5 της φωσφοδιεστεράσης (PDE5) είναι σήμερα η κύρια μέθοδος φαρμακευτικής αντιμετώπισης της στυτικής δυσλειτουργίας. Ο τύπος 5 της φωσφοδιεστεράσης είναι ο πιο σημαντικός για τα σηραγγώδη σώματα. Η αναστολή της δράσης της PDE5 προκαλεί συσσώρευση της cGMP στα σηραγγώδη σώματα, χάλαση των λείων μυικών ινών με αποτέλεσμα την πλήρωση τους με αίμα και τη στύση. Τρία φάρμακα είναι διαθέσιμα για χορήγηση από του στόματος: η σιλδεναφίλη, η βαρδεναφίλη και η ταδαλαφίλη. Για να είναι αποτελεσματικά τα φάρμακα αυτά απαιτείται σεξουαλική διέγερση. Δηλαδή τα φάρμακα αυτά δεν προκαλούν στύση, αλλά διευκολύνουν τη φυσιολογική στύση, ως συνέπεια του σεξουαλικού ερεθισμού. Χορηγούνται πριν από τη σεξουαλική επαφή. Τα φάρμακα αυτά χαρακτηρίζονται από παρόμοια αποτελεσματικότητα και παρόμοιο προφίλ ασφάλειας και ανεπιθύμητων ενεργειών. Οι κύριες διαφορές τους περιορίζονται στη διαφορετική φαρμακοκινητική.

Σιλδεναφίλη (Viagra™)

Η σιλδεναφίλη (Viagra™) είναι ο πρώτος αναστολέας της PDE5 που έγινε διαθέσιμος το 1998. Χορηγείται σε δόσεις των 25, 50 και 100mg. Η αρχικά συνιστώμενη δόση είναι τα 50mg και προσαρμόζεται ανάλογα με την αποτελεσματικότητα και την ανοχή της. Οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν τη σιλδεναφίλη μία (1) ώρα πριν από τη σεξουαλική επαφή. Η μέγιστη συχνότητα λήψης είναι μία φορά το 24ωρο. Η έναρξη της δράσης της μπορεί να γίνεται σε χρονικό διάστημα μικρότερο της μίας ώρας και διαρκεί τουλάχιστον για 4-5 ώρες (μπορεί να φτάσει και τις 12 ώρες). Ένα πλούσιο σε λίπος γεύμα μπορεί να καθυστερήσει την απορρόφησή της και δεν συνιστάται. Το αλκοόλ δεν επηρεάζει την απορρόφησή της, σε συνήθεις δόσεις.

Βαρδεναφίλη (Levitra™)

Η βαρδεναφίλη (Levitra™) είναι ένας άλλος αναστολέας της PDE5 περισσότερο δραστικός in vitro. Χορηγείται σε δόσεις των 5, 10 και 20mg. Η αρχικά συνιστώμενη δόση είναι τα 10mg και προσαρμόζεται ανάλογα με την αποτελεσματικότητα και την ανοχή της. Οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν τη βαρδεναφίλη 25-60 λεπτά πριν από τη σεξουαλική επαφή. Η μέγιστη συχνότητα λήψης είναι μία φορά το 24ωρο. Η έναρξη της δράσης της μπορεί να γίνει από τα πρώτα 10min και διαρκεί τουλάχιστον για 4-5 ώρες (μπορεί να φτάσει και τις 12 ώρες). Ένα πλούσιο σε λίπος γεύμα (>57% των θερμίδων να προέρχονται από λίπος) μπορεί να καθυστερήσει την απορρόφηση της και δεν συνιστάται. Το αλκοόλ δεν επηρεάζει την απορρόφησή της σε συνήθεις δόσεις.

Ταδαλαφίλη (Cialis™)

Η ταδαλαφίλη (Cialis™) είναι ένας άλλος αναστολέας της PDE5 με διαφορετικά φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά από τους προηγούμενους δύο. Χορηγείται σε δόσεις των 10 και 20mg. Η αρχικά συνιστώμενη δόση είναι τα 10mg και προσαρμόζεται ανάλογα με την αποτελεσματικότητα και την ανοχή της. Η χορήγησή της συνιστάται να γίνεται τουλάχιστον 30 λεπτά από τη σεξουαλική επαφή αν και η μέγιστη αποτελεσματικότητά της παρατηρείται 2 ώρες μετά από τη λήψη της. Η δράση της όμως διαρκεί τουλάχιστον για 36 ώρες από τη λήψη της. Η απορρόφησή της δεν επηρεάζεται από την τροφή ή το αλκοόλ.

Η αποτελεσματικότητα των παραπάνω σκευασμάτων αξιολογείται κυρίως με το Διεθνή Δείκτη Στυτικής Λειτουργίας και από τις ερωτήσεις του που αφορούν την ικανότητα επίτευξης στύσης ικανής σκληρότητας για κολπική διείσδυση και διατήρησής της μέχρι την ολοκλήρωση της σεξουαλικής επαφής. Με βάση τις παραμέτρους αυτές, η αποτελεσματικότητα και των 3 φαρμάκων υπολογίζεται περίπου στο 70%. Υψηλότερα ποσοστά αφορούν ασθενείς με κυρίως ψυχογενή ή νευρογενή αίτια. Αντίθετα μικρότερα ποσοστά αφορούν ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, μετά από ριζική προστατεκτομή ή ασθενείς με σοβαρού βαθμού στυτική δυσλειτουργία. Οι ομάδες αυτές αποτελούν τις λεγόμενες δύσκολες, θεραπευτικά, ομάδες. Η ικανοποίηση των ασθενών από τη χορήγηση των αναστολέων της PDE5 κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα. Προτού ένας ασθενής χαρακτηριστεί ως μη ανταποκρινόμενος στους αναστολείς της PDE5 πρέπει να εξεταστεί προσεκτικά η σωστή λήψη των φαρμάκων και κυρίως: η παρουσία σεξουαλικού ερεθισμού, η λήψη της σιλδεναφίλης και της βαρδεναφίλης τουλάχιστον 1 ώρα πριν από τη σεξουαλική επαφή και της ταδαλαφίλης 2 ώρες αντίστοιχα, να έχουν προηγηθεί τουλάχιστον 4 προσπάθειες σεξουαλικής επαφής (με αντίστοιχη λήψη 4 δισκίων) και να μην προηγηθεί ένα πλούσιο σε λιπαρά γεύμα (για τη σιλδεναφίλη και τη βαρδεναφίλη).

Οι συνηθέστερες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν την κεφαλαλγία, τη ρινική συμφόρηση, δυσπεπτικά ενοχλήματα και εξάψεις. Πρέπει να τονιστεί ότι τα φάρμακα αυτά είναι ιδιαίτερα ασφαλή και πολύ σπάνια οι ανεπιθύμητες ενέργειες αποτελούν αιτίες διακοπής της θεραπευτικής αγωγής. Επιπλέον, η συχνότητα τους μειώνεται με τη συνεχόμενη χρήση.

Όσον αφορά την ασφάλεια από το καρδιαγγειακό σύστημα, τα φάρμακα αυτά μπορούν να χορηγηθούν με ασφάλεια σε κάθε περίπτωση που επιτρέπεται η σεξουαλική επαφή. Πρόσφατα δεδομένα μάλιστα δείχνουν ότι μπορεί να έχουν ακόμα και καρδιοπροστατευτική δράση. Προσοχή στη χορήγηση χρειάζεται όταν συγχορηγούνται με α-αδρενεργικούς αναστολείς για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη λόγω του κινδύνου υπότασης. Εξαίρεση αποτελεί η ταμσουλοσίνη. Δεν πρέπει ποτέ να χορηγούνται σε άνδρες που πάσχουν από μια σπάνια πάθηση των ματιών, γνωστή ως μελαγχρωματική αμφιβληστροειδοπάθεια. Επίσης, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν ο ασθενής παίρνει  νιτρώδη, για καρδιακή ανεπάρκεια.
 

Μια καινοτόμος προσέγγιση της στυτικής διαταραχής αποτελεί η χορήγηση της βαρδεναφίλης (Levitra™) με τοποθέτησή της πάνω στη γλώσσα. Η διάλυση γίνεται σε 10 λεπτά κι έχει με τον τρόπο αυτό δακριτική λήψη, γρήγορη δράση έναρξης και μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα κι έτσι μεγαλύτερη διάρκεια δράσης.

Έχουν γίνει πολλές μελέτες για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των αναστολέων της φωσφοδιεστεράσης, ακόμη και σε δύσκολες ομάδες ασθενών που είχαν προβλήμτα υγείας όπως σακχαρώδη διαβήτη και δυσλιπιδαιμία. Κι ενώ το λιπαρό φαγητό εμποδίζει τη δράση των αναστολέων, με τη νέα μορφή της καραμέλας δεν ισχύει αυτό.

PREDICT

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Coretti G and Baldi I (August 1, 2007). "The Relationship Between Anxiety Disorders and Sexual Dysfunction". Psychiatric Times 24 (9).
2. Maurice, William (2007): “Sexual Desire Disorders in Men.” in ed. Leiblum, Sandra: Principles and Practice of Sex Therapy (4th ed.) The Guilford Press. New York
3. Michetti, P M; Rossi, R; Bonanno, D; Tiesi, A; Simonelli, C (2005). "Male sexuality and regulation of emotions: a study on the association between alexithymia and erectile dysfunction (ED)". International Journal of Impotence Research 18 (2): 170–4.
4. How to Get Rid of Sexual Disorders and Dysfunction Online guide against depression. Retrieved on 2010-02-18.