Χολοκυστίτιδα

Γράφει η
Σαββούλα Μάλλιου MD, PhD
Ειδικός Παθολόγος – Ογκολόγος
Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Μαστολογικής Εταιρείας

PREDICT

Η οξεία χολοκυστίτιδα είναι φλεγμονή της χοληδόχου κύστεως, που προκαλείται από απόφραξη του κυστικού πόρου από λίθο, που συνήθως ενσφηνώνεται στο θύλακο του Hartman. Σπάνια μπορεί να διαπιστωθεί οξεία χολοκυστίτιδα χωρίς λιθίαση (αλιθιασική), που συνήθως συσχετίζεται με προηγούμενη χειρουργική επέμβαση, πρόσφατο τραυματισμό ή σηψαιμία.

Τα συμπτώματα της οξείας χολοκυστίτιδας είναι η ναυτία, ο έμετος, που τις περισσότερες φορές προκαλείται από τον ασθενή, αλλά δεν τον ανακουφίζει, ο πυρετός (38-39⁰ C) και ο πόνος στο δεξιό υποχόνδριο.

Αντικειμενικά διαπιστώνεται σημείο του Murphy, ευαισθησία, σύσπαση και παλίνδρομος ευαισθησία στο δεξιό υποχόνδριο, ενώ στο 30% των περιπτώσεων ψηλαφάται η διατεταμένη χοληδόχος κύστη.

Εργαστηριακά διαπιστώνεται λευκοκυττάρωση με αριστερή στροφή και αύξηση της χολερυθρίνης και της αλκαλικής φωσφατάσης (στο 30-50% των περιπτώσεων λόγω οιδήματος στην περιοχή του χοληδόχου πόρου). Συχνά αυξάνεται και η αμυλάση του αίματος και των ούρων χωρίς όμως να συνοδεύεται από την κλινική εικόνα της οξείας παγκρεατίτιδας.

Η διάγνωση γίνεται με την ενδοφλέβια χορήγηση λιδοφενίνης σεσημασμένης με τεχνήτιο (σπινθηρογράφημα HIDA). Σε περίπτωση οξείας χολοκυστίτιδας το ραδιοσεσημασμένο υλικό δεν σκιαγραφεί τη χοληδόχο κύστη. Οι υπέρηχοι παρουσιάζουν υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα στην ανεύρεση των χολολίθων. Είναι όμως ασυνήθη τα ειδικά ευρήματα της οξείας χολοκυστίτιδας όπως το υγρό γύρω από τη χοληδόχο κύστη ή η πάχυνση του τοιχώματος της χοληδόχου κύστεως.

Στη διαφορική διάγνωση περιλαμβάνονται η οξεία παγκρεατίτιδα, η διάτρηση πεπτικού έλκους, η οπισθοτυφλική σκωληκοειδίτιδα, ο κωλυκός του νεφρού, η οξεία πυελονεφρίτιδα, το έμφραγμα μυοκαρδίου, η επιδημική πλευροδυνία (νόσος του Bornholm), η πνευμονική εμβολή με έμφρακτο, η πλευρίτιδα, η πνευμονία δεξιάς πνευμονικής βάσεως, η αλκοολική ηπατίτιδα και η οξεία ιογενής ηπατίτιδα.

Οι κυριότερες επιπλοκές είναι το εμπύημα, η γάγγραινα του τοιχώματος της χοληδόχου κύστεως, η διάτρηση της χοληδόχου κύστεως με χολοπεριτόναιο, το περιχολοκυστικό απόστημα, το χολοπεπτικό συρίγγιο και ο ειλεός από χολόλιθο.

Χορηγούνται αναλγητικά και αντιβίωση, τοποθετείται ρινογαστρικός καθετήρας και χορηγούνται παρεντερικά υγρά και ηλεκτρολύτες. Η χολοκυστίτιδα μπορεί να υποχωρήσει με συντηρητική αγωγή αλλά μπορεί να δημιουργήσει και επιπλοκές.

Θεραπεία εκλογής είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή που μπορεί να γίνει στις πρώτες 48 ώρες ή μετά την υποχώρηση της φλεγμονής σε 3-4 εβδομάδες.

Η χρόνια λιθισιακή χολοκυστίτιδα είναι η συχνότερη κλινική εκδήλωση της χολολιθίασης. Παρουσιάζεται ως δυπεψία, μετεωρισμός και άτυπα κοιλιακά άλγη. Η θεραπεία είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.

Δίαιτα χολοκυστίτιδας

Η παχυσαρκία είναι επιβαρυντικός παράγοντας.
Προτιμήστε: δημητριακά και ψωμί ολικής άλεσης, ρύζι, άπαχα γαλακτοκομικά και άπαχα τυριά, χυμούς και φρούτα, άπαχα κρέατα ψητά ή βραστά.
Αποφύγετε : λιπαρά (βούτυρο, μαργαρίνη, μαγιονέζα, κρέμα γάλακτος), κρουασάν, σφολιάτες, πίτες, κρέπες, λουκουμάδες, τηγανητά, λιπαρά γαλακτοκομικά και παχιά τυριά, λάχανο, κρεμμύδι, αγγούρι, κρόκο αυγού, χοιρινό κρέας, παχιά αλλαντικά, λουκάνικα, ξηρούς καρπούς, καρύδα, σοκολάτα, καραμέλες, γλυκά με πολύ βούτυρο και αυγά, κονσέρβες σε λάδι, εντόσθια, λαδερά φαγητά.
Αν έχετε και συμπτώματα κοιλιακής διάτασης και μετεωρισμού, αποφύγετε τροφές που προκαλούν αέρια, όπως όσπρια (φασόλια, φακές, ρεβίθια), μερικά φρούτα όπως μήλα, δαμάσκηνα και σταφίδες, μειώστε τα γαλακτοκομικά και αποφύγετε λαχανικά όπως μπρόκολο και κουνουπίδι.