Νέες θεραπείες στον καρκίνο μαστού

Οι ασθενείς με καρκίνο μαστού θεωρούν την απώλεια των μαλλιών τους από τη χημειοθεραπεία πιο ενοχλητική και από την απώλεια μαστού.

Πρόκειται για μία ιδιαίτερα δυσάρεστη ανεπιθύμητη ενέργεια της χημειοθεραπείας, η οποία παρουσιάζεται στο 77% έως 95% των κύκλων της θεραπείας, με αποτέλεσμα ορισμένες από τις ασθενείς να αρνούνται ακόμη και να υποβληθούν σε αυτού του τύπου τη θεραπεία.

Η χρήση της καπεσιταμπίνης, μίας από του στόματος χορηγούμενης χημειοθεραπείας, συνδέεται με καλύτερη ανάκτηση του τριχωτού της κεφαλής σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού. Όταν μετά τη χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του μαστού προστίθεται στη θεραπευτική αγωγή η χημειοθεραπεία με δισκία καπεσιταμπίνης, σχεδόν 20% λιγότερες ασθενείς παρουσίασαν ελλιπή ανάκτηση του τριχωτού της κεφαλής ένα έως δύο έτη μετά τη θεραπεία τους. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την ανάλυση των αρχικών αποτελεσμάτων ασφάλειας της μελέτης, η οποία διεξήχθη από την ισπανική ερευνητική ομάδα για τον καρκίνο του μαστού (GEICAM).

Μία ακόμη μελέτη, κατέδειξε αποδεδειγμένο όφελος επιβίωσης ελεύθερης νόσου σε γυναίκες με HER2- θετικό καρκίνο του μαστού πρώιμου σταδίου, στις οποίες χορηγήθηκε το ανθρωποποιημένο αντίσωμα τραστουζουμάμπη.

Τα ευρήματα της μελέτης GEICAM, δείχνουν ότι το μέσο διάστημα χρόνου που χρειάσθηκε να φορούν περούκες οι γυναίκες μειώθηκε κατά το ένα τρίτο στην ομάδα θεραπείας που λάμβανε καπεσιταμπίνη, σε σύγκριση με την ομάδα που λάμβανε την κλασική χημειοθεραπευτική αγωγή. Αυτό σήμαινε ότι κάποιες γυναίκες που έλαβαν την κλασική θεραπευτική αγωγή έπρεπε να φορούν μόνιμα περούκα λόγω μόνιμης απώλειας του τριχωτού της κεφαλής τους. Η απώλεια μαλλιών μπορεί να κάνει τις ασθενείς να αισθάνονται θυμωμένες ή λυπημένες, μπορεί να τους υπενθυμίζει τον καρκίνο και να τις κάνει να ανησυχούν για το πώς αυτό θα επηρεάσει τις σχέσεις τους με την οικογένεια και τους φίλους τους, καθώς και την κοινωνική και επαγγελματική τους ζωή.

Καθώς η απώλεια του τριχωτού της κεφαλής είναι πολύ ευαίσθητο θέμα για τις γυναίκες με καρκίνο του μαστού, είναι σημαντικό να χρησιμοποούνται  χημειοθεραπείες που δεν έχουν την ανεπιθύμητη αυτή ενέργεια. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν ότι η από του στόματος λαμβανόμενη καπεσιταμπίνη ενδέχεται να διαδραματίζει πιο σημαντικό ρόλο στον καρκίνο του μαστού, πέραν της βελτίωσης της επιβίωσης σε γυναίκες με μεταστατική νόσο.

Η δεύτερη μελέτη που παρουσιάστηκε στο συνέδριο, αποδεικνύει ότι η τραστουζουμάμπη προσφέρει επιπλέον χρόνια ζωής ελεύθερης καρκίνου μαστού σε γυναίκες με HER2-θετικό καρκίνο του μαστού πρώιμου σταδίου. Η Διεθνής Ομάδα Μελέτης του Καρκίνου του Μαστού (Breast International Group - BIG) ανακοίνωσε ότι η  τραστουζουμάμπη  εξακολουθεί να παρέχει όφελος στις γυναίκες με HER2- θετικό καρκίνο του μαστού πρώιμου σταδίου για αρκετά χρόνια μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας τους,  επιτρέποντάς τους να ζουν περισσότερο χωρίς επανεμφάνιση της νόσου.

Οι ασθενείς έλαβαν θεραπεία για ένα έτος με τραστουζουμάμπη και στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για τέσσερα χρόνια κατά διάμεσο τιμή. Η μελέτη HERA έδειξε ότι οι γυναίκες που έλαβαν  τραστουζουμάμπη παρουσίασαν 25% μείωση του κινδύνου επανεμφάνισης του καρκίνου, σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν έλαβαν τη θεραπεία. Μετά από αυτό το διάμεσο χρόνο ιατρικής παρακολούθησης σχεδόν 90% των γυναικών που τους χορηγήθηκε τραστουζουμάμπη παρέμεναν εν ζωή. Εκτός του σημαντικού αυτού θεραπευτικού οφέλους, η ανάλυση επιβεβαίωσε το προφίλ μακροχρόνιας ασφάλειας της τραστουζουμάμπης, καθώς το καλό προφίλ καρδιαγγειακής ασφάλειας και ανοχής της θεραπείας διατηρήθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της διάμεσης παρακολούθησης.

Τα δεδομένα αυτά είναι εξαιρετικής σημασίας για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Η HERA είναι η πρώτη από τις τέσσερις μεγάλες μελέτες με χορήγηση τραστουζουμάμπης σε γυναίκες με HER2- θετικό πρώιμο καρκίνο του μαστού που επιβεβαιώνει το μακροχρόνιο όφελος που παρέχει ένα έτος θεραπείας με τραστουζουμάμπη.

Ο HER2-θετικός καρκίνος του μαστού συνδεόταν ανέκαθεν με κακή πρόγνωση, αλλά η πρώτη ανάλυση της μελέτης HERA, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιοποιήθηκαν το 2005, έδειξε ότι η θεραπεία με τραστουζουμάμπη παρείχε ανυπέρβλητα οφέλη όσον αφορά στη μείωση του κινδύνου επανεμφάνισης του καρκίνου του μαστού (επιβίωση χωρίς υποτροπή της νόσου). Η HERA είναι μια μεγάλη, διεθνής, φάσης III μελέτη, στην οποία έχουν ενταχθεί πάνω από 5.000 ασθενείς και αξιολογεί τα οφέλη που προσφέρει η επικουρική θεραπεία με τραστουζουμάμπη σε γυναίκες με HER2- θετικό πρώιμο καρκίνο του μαστού.

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνά εμφανιζόμενος καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως. Ετησίως, οι νέες διαγνώσεις καρκίνου του μαστού υπερβαίνουν το ένα εκατομμύριο παγκοσμίως, ενώ εκτιμάται ότι σχεδόν 400.000 άτομα αποβιώνουν από τη νόσο κάθε χρόνο. Στο HER2- θετικό καρκίνο του μαστού, υπάρχουν αυξημένες ποσότητες της πρωτεΐνης HER2 στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως «θετικότητα στη HER2» και παρουσιάζεται σε περίπου 20-25% των γυναικών με καρκίνο του μαστού.

Η καπεσιταμπίνη είναι μια πολύ αποτελεσματική, στοχευμένη, από του στόματος λαμβανόμενη χημειοθεραπεία, που προσφέρει στις ασθενείς όφελος επιβίωσης όταν λαμβάνεται είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό  με άλλα αντικαρκινικά φάρμακα. Δρα με ένα μοναδικό τρόπο, ενεργοποιώντας τον καρκινοκτόνο παράγοντα 5-FU (5-φθοριοουρακίλη) κατευθείαν μέσα στα καρκινικά κύτταρα, εμποδίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο τη βλάβη υγιών κυττάρων. Τα δισκία καπεσιταμπίνης μπορούν να λαμβάνονται από τις ασθενείς στο σπίτι, μειώνοντας έτσι τον αριθμό επισκέψεων σε νοσοκομείο.

Η τραστουζουμάμπη είναι ένα εξανθρωποποιημένο αντίσωμα, που έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να στοχεύει και να αποκλείει τη δράση της πρωτεΐνης HER2, η οποία παράγεται από ένα συγκεκριμένο γονίδιο που έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει καρκίνο. Ο τρόπος δράσης της είναι μοναδικός ως προς το ότι ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού και καταστέλλει την HER2 προκειμένου να στοχεύσει και να καταστρέψει τον όγκο.

Ανακοινώσεις από το Ογκολογικό Συνέδριο με θέμα «Θεμελιώδης Θεραπεία του Πρώιμου Καρκίνου του Μαστού», στο St. Gallen της Ελβετίας, 2009.