Η πολυγαμία οφελεί βιολογικά

Από διάφορες μελέτες για τη σεξουαλική συμπεριφορά αποκαλύπτεται ότι η πολυγαμία προσφέρει βιολογικά οφέλη που είναι καταγεγραμμένα στα γονίδιά μας.

Από την άλλη, η αναπαραγωγή χωρίς σεξουαλική επαφή φαίνεται να είναι ένα σχετικά νέο εξελικτικό φαινόμενο. Μελέτες προσπαθούν να εξηγήσουν, γιατί η σεξουαλική αναπαραγωγή είναι τόσο διαδεδομένη, καθώς επίσης και γιατί μερικά ζώα, ψάρια, βακτήρια κι έντομα αναπαράγονται ασεξουαλικώς (αγενής αναπαραγωγή, χωρίς ερωτική επαφή, π.χ. με απλή διχοτόμηση).

Παρά το κόστος της σεξουαλικής επαφής, όπως ο κίνδυνος σύλληψης από αρπακτικά, τα θηλυκά μυρμήγκια που έχουν ερωτικές επαφές με πολλά αρσενικά γεννούν υγιέστερους απογόνους συγκριτικά με τα μονογαμικά θηλυκά. Οι βασίλισσες των εντόμων μπορούν να ωφελούνται από το ζευγάρωμα με τα πολλά αρσενικά δημιουργώντας μεγαλύτερη γενετική ποικιλότητα στις αποικίες τους κι επομένως μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις ασθένειες.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι γενετικές παραλλαγές των χρωμοσωμάτων Υ δείχνουν ότι τα γονίδια που υπάρχουν διαθέσιμα στη γονιδιακή δεξαμενή των πληθυσμών, είναι κυρίως αντρών που έκαναν πολλά ταξίδια και διατηρήσαν αρκετές σεξουαλικές σχέσεις με διαφορετικές γυναίκες.

Σήμερα θεωρούμαστε μονογαμικό είδος, δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι η εξελικτική μας ιστορία μαρτυρεί πως διαθέτουμε πολυγαμικές καταβολές. Αν σήμερα επικρατεί η μονογαμία, είναι μία εξελικτική προσαρμογή η οποία δεν έχει αποτυπωθεί, ακόμα, στα γονίδια μας τα σεξουαλικά που διαθέτουν δύο διαφορετικά φύλα όσο και τα ασεξουαλικά άφυλα που δεν διαθέτουν φύλα, είδη για να εξηγήσει την αιτία που η σεξουαλική αναπαραγωγή είναι τόσο διαδεδομένη στο ζωικό βασίλειο.

Όλα τα άφυλα είδη όπως ορισμένες σαύρες, ψάρια, τροχόζωα, μύγες, σαλιγκάρια, σκαθάρια, κατσαρίδες, ακρίδες και ισόποδα, προήλθαν από γονείς που είχαν σεξουαλική επαφή.  

Η εξάρτηση των αρσενικών από τη διέγερση και τις ορμονικές αλλαγές φαίνεται να περιορίζει την αγενή αναπαραγωγή σε αυτά τα είδη, γεγονός που ερμηνεύεται ως μία βραχυπρόθεσμη προτίμηση της φυσικής επιλογής για είδη που αναπαράγονται με σεξουαλική επαφή. Όμως τουλάχιστον σ' ένα ζώο της μελέτης, τις άφυλες σαύρες του γένους Cnemidophorus, παρατηρείται "ψευδό-σεξουαλική επαφή" με άλλα θηλυκά γεγονός που ερμηνεύεται ως εντυπωσιακή οικολογική επιτυχία. Δεδομένου ότι μόνο τα θηλυκά μπορούν να συμβάλουν άμεσα στα ποσοστό αύξησης των πληθυσμών, ένας πληθυσμός που αποτελείται από άφυλα άτομα θα διαθέτει ένα εγγενές ποσοστό αύξησης που είναι δύο φορές υψηλότερο από έναν ανάλογο σεξουαλικό πληθυσμό.

Η κληροδότηση μίας άφυλης μετάλλαξης σε έναν πληθυσμό σεξουαλικών οργανισμών θα πρέπει να ανταγωνιστεί τις μεταλλάξεις που κληροδοτούνται από τους προγόνους του ήδη υπάρχοντα σεξουαλικού αρχικού πληθυσμού. 

Μέχρι τώρα όμως, αυτό δεν έχει συμβεί για τα περισσότερα είδη, δεδομένου ότι τα αρσενικά τείνουν να απορρίπτουν τα ασεξουαλικά είδη κι εξαρτώνται άμεσα από την σεξουαλική επαφή. 

Ίσως τελικά η μη σεξουαλική αναπαραγωγή δεν έχει πολλές πιθανότητες να επικρατήσει με τη βοήθεια της φυσικής επιλογής, καθώς όπως και στην περίπτωση των μυρμηγκιών του Παναμά, η έλλειψη γενετικής ποικιλομορφίας καθιστά τα άτομα περισσότερο ευπαθή στα παράσιτα.