Ενδοσκοπική γυναικολογική χειρουργική

Η ενδοσκοπική γυναικολογική χειρουργική περιλαμβάνει την υστεροσκόπηση και την λαπαροσκόπηση. 

Με τη μέθοδο αυτή ελέγχονται όλα τα όργανα που βρίσκονται στο εσωτερικό της κοιλιακής χώρας, όπως το στομάχι, το ήπαρ, το λεπτό και το παχύ έντερο, καθώς και τα έσω γεννητικά όργανα που βρίσκονται στην πύελο.

Στη λαπαροσκόπηση, η επέμβαση γίνεται διαμέσου μικρών τομών, αφού διογκωθεί η κοιλιακή χώρα με αέριο CO2, για τη διευκόλυνση των χειρουργικών χειρισμών. Όταν χρησιμοποιούνται τέτοιες τεχνικές, το τραύμα είναι τόσο μικρό ώστε να δικαιολογεί τον όρο «ελάχιστη επεμβατική τεχνική». Σήμερα πλέον όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις που απαιτούσαν μεγάλες τομές, τείνουν να αντικατασταθούν με ενδοσκοπικές μεθόδους (minimally invasive surgery). Για τη λαπαροσκόπηση απαιτείται αυτοφωτιζόμενη τηλεσκοπική κάμερα και ειδικά λαπαροσκοπικά εργαλεία που περνούν στην κοιλιακή χώρα από τις μικρές τομές και αποτελούν έτσι προέκταση των χεριών του χειρουργού. Ενώ τα χρησιμοποιεί τα εργαλεία αυτά έξω από το σώμα πραγματοποιεί επεμβάσεις στο εσωτερικό της κοιλιακής χώρας. Η επέμβαση προβάλλεται σε οθόνες τηλεόρασης κι έτσι ο χειρουργός βλέπει και χειρουργεί, ενώ καταγράφεται ψηφιακά και η επέμβαση.

Τα γυναικολογικά λαπαροσκοπικά χειρουργεία διακρίνονται σε μικρής βαρύτητας όπως η διαγνωστική λαπαροσκόπηση και η διατομή λεπτών συμφύσεων, σε μέσης βαρύτητας όπως η αφαίρεση  εξωμητρίου, κύστης ωοθήκης, περιτοναϊκής ενδομητρίωσης και διάνοιξης σαλπίγγων και σε μεγάλης βαρύτητας όπως η αφαίρεση ινομυωμάτων, μήτρας και ωοθηκών, ουρογυναικολογικές επεμβάσεις  και h αφαίρεση οπισθοπεριτοναϊκής ενδομητρίωσης.

Η διαγνωστική λαπαροσκόπηση

-Στην γυναικολογία μια συχνή ένδειξη για διαγνωστική λαπαροσκόπηση είναι η δυσκολία επίτευξης κύησης. Σε πολλές περιπτώσεις οι σάλπιγγες, οι οποίες φαίνονται βατές με την σαλπιγγογραφία, έχουν λειτουργικά προβλήματα που φαίνονται μόνο λαπαροσκοπικά. Τέτοια προβλήματα προκαλούν παλαιότερες ή πρόσφατες πυελικές φλεγμονές ή παθήσεις όπως η ενδομητρίωση. Υπάρχουν επίσης περισαλπιγγικές συμφύσεις που ακινητοποιούν τις σάλπιγγες, αλλά δεν φαίνονται ούτε με υπέρηχο ούτε με σαλπιγγογραφία. Τέτοιες συμφύσεις μπορούν να αντιμετωπισθούν κατά την διάρκεια της λαπαροσκόπησης, με αποτέλεσμα την άμεση βελτίωση των πιθανοτήτων του ζεύγους για εγκυμοσύνη.

-Επίσης σε περίπτωση έντονου πυελικού άλγους μπορεί να θέσει τη διάγνωση (έκτοπη κύηση, ενδομητρίωση

Η διαγνωστική λαπαροσκόπηση είναι απλά εξεταστική μέθοδος, αλλά στη διάρκειά της μπορεί να γίνουν χειρουργικές παρεμβάσεις, εφόσον η γυναίκα και ο χειρουργός είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι.

Η χειρουργική λαπαροσκόπηση

Η χειρουργική λαπαροσκόπηση έχει πλέον αντικαταστήσει στην γυναικολογία τα περισσότερα «ανοιχτά» χειρουργεία, επειδή προσφέρει καλύτερες οπτικές δυνατότητες από τα «ανοιχτά»  χειρουργεία, καθώς και μεγέθυνση του χειρουργικού πεδίου που συμβάλλει στην ακρίβεια των κινήσεων του χειρουργού και στην καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος.

Επιπλέον, λόγω της καλύτερης ανάλυσης επιτυγχάνεται μικρότερο τραύμα, λιγότερη αιμορραγία και πιο σπάνια προκαλούνται μετεγχειρητικές συμφύσεις. Σε πρόσφατη ευρωπαϊκή μελέτη που συμμετείχαμε ως ομάδα, τα ποσοστά δημιουργίας συμφύσεων σε 65 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε λαπαροσκοπική ινομυωματεκτομή δεν ξεπερνούσαν το 37%.(80-90% με την ανοικτή μέθοδο).

Σημαντικό είναι ακόμα ότι οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις σε γυναίκες που δεν έχουν τεκνοποιήσει, διατηρούν τη γονιμότητα πιο ακέραια σε σχέση με τα ανοιχτά χειρουργεία, ενώ η ασθενής υποφέρει  λιγότερο  μετά την επέμβαση, στις περισσότερες περιπτώσεις φεύγει από την κλινική την επόμενη ημέρα και η επέμβαση έχει καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Η επιστροφή εξάλλου στις φυσιολογικές δραστηριότητες γίνεται σε 7 έως 10 ημέρες.

Η λαπαροσκοπική τεχνική είναι εξαιρετικά ασφαλής όπως και η αναισθησία που χορηγείται όσο κρατάει η επέμβαση. Και οι δύο τεχνικές έχουν βελτιωθεί με την πάροδο των ετών και η γρήγορη ανάρρωση από λαπαροσκοπικές επεμβάσεις οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα νεότερα φάρμακα και στις τεχνικές της αναισθησιολογίας.

Οι κύριες εφαρμογές είναι:

• Πλασική σαλπίγγων, αφαίρεση ή απολίνωση σαλπίγγων
• Έκτοπη κύηση
• Ενδομητρίωση
• Κύστεις ωοθηκών
• Ινομυώματα
• Ολική ή υφολική υστερεκτομή
• Ανάρτηση της μήτρας και του κολοβώματος στον ιεροκοκκυγικό σύνδεσμο, σε πρόπτωση
• Λεμφαδενικός καθαρισμός πυέλου σε γυναικολογικό καρκίνο 

Αντενδείξεις

Η χειρουργική λαπαροσκόπηση έχει σχετικές και απόλυτες αντενδείξεις.

Σχετικές είναι εκείνες που έχουν σχέση με τη χειρουργική πείρα και δεινότητα του εκάστοτε χειρουργού.

Πολλαπλές προγενέστερες λαπαροτομίες επίσης αποτελούν σχετική αντένδειξη. 

Τεράστιες μάζες όμως, με γενικευμένη κοιλιακή κακοήθεια αποτελούν απόλυτη αντένδειξη και πρέπει να γίνονται με «ανοιχτά» χειρουργεία λόγω του εξαιρετικά περιορισμένου ενδοκοιλιακού χώρου.