Καρκινικός δείκτης CA-125

Το  CA-125 είναι γλυκοπρωτεΐνη και αποτελεί  τον καρκινικό δείκτη για την παρακολούθηση ασθενών με καρκίνο ωοθηκών.  

Εκτός του αίματος, ανευρίσκεται στο ασκιτικό υγρό, στο υγρό κύστεων, εκκρίσεων από τη μήτρα και τον τράχηλο.

Τα επίπεδα του CA-125 είναι αυξημένα κατά την παραγωγική φάση του κύκλου. Αυξημένες τιμές παρατηρούνται στο 1-2% φυσιολογικών ατόμων, στο 5% ατόμων με καλοήθη νόσο και στο 28% γυναικών με μη γυναικολογικούς καρκίνους.

Σε γυναίκες με ωοθηκικό καρκίνο το 80% εμφανίζει επίπεδα >35U/ml. Αυξημένα επίπεδα παρουσιάζει το 50% των γυναικών που βρίσκεται στο στάδιο Ι της νόσου, 90% στο στάδιο ΙΙ και >90% στα στάδια ΙΙΙ και ΙV. Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της συγκέντρωσης του CA-125, του μεγέθους του όγκου και της κατηγοριοποιήσεως. Σε γυναίκες με ιστορικό συγγενούς καρκίνου των ωοθηκών προτείνεται ετησίως ο προσδιορισμός CA-125 μαζί με κλινική και υπερηχογραφική εξέταση.

Οι χρονικά επαναλαμβανόμενες μετρήσεις CA-125 βοηθούν στη διαφοροδιάγνωση υψηλών τιμών σε κακοήθεις και μη κακοήθεις νόσους. Στην πρώτη περίπτωση οι τιμές αυξάνονται με το χρόνο, ενώ στη δεύτερη περίπτωση παραμένουν σταθερές.

Γενικά τιμές CA-125 μεγαλύτερες από 95 U/ml σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες μπορούν να διαχωρίσουν κακοήθεις από καλοήθεις όγκους πυέλου.

Έπειτα από εγχείρηση για Ca ωοθηκών οι ασθενείς θα πρέπει να ελέγχονται με CA-125 κάθε 3 με 4 μήνες για 2 χρόνια και μετά κάθε 6 μήνες. Αυξανόμενες ή διπλασιαζόμενες τιμές CA-125 υποδηλώνουν υποτροπή της νόσου.

Ασθενείς με μετεγχειρητικά επίπεδα CA-125 >65U ml εμφανίζουν σημαντικά χαμηλότερη 5ετή επιβίωση. Έπειτα από χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία πτώση των επιπέδων CA -125 στα φυσιολογικά επίπεδα σχετίζονται με βελτίωση της επιβίωσης, ενώ σταθερά υψηλές τιμές υποδηλώνουν κακή πρόγνωση.

Προσοχή απαιτείται μιας και ψευδώς θετικά αποτελέσματα σε screening tests έχουν το ενδεχόμενο να οδηγήσουν σε περαιτέρω ανάγκη για διαγνωστική  εκτίμηση, συμπεριλαμβανομένων των μη αναγκαίων σε πολλές περιπτώσεις επεμβάσεων της λαπαροσκόπησης ή της λαπαροτομίας.

Άρα η κλινική χρησιμότητα του CA-125 είναι για παρακολούθηση ασθενών με

 καρκίνο ωοθηκών και  ενδομητρίου.

Αύξηση του CA-125:

• Καρκίνος ωοθηκών

• Καρκίνος ενδομητρίου

• Καρκίνος σαλπίγγων

• Καρκίνος τραχήλου

• Καρκίνος παγκρέατος

• Καρκίνος πνευμόνων

• Καρκίνος μαστού

• Καρκίνος εντέρου

• Κύηση

• Ενδομητρίωση

• Κύστεις ωοθηκών

• Ηπατίτιδα

• Περικαρδίτιδα

• Φλεγμονές πυέλου

Η μέθοδος εξέτασης γίνεται με χημειοφωταύγεια και οι φυσιολογικές τιμές είναι <33 U/ml.