Καλλυντικά καρκινογόνα

Ένα καλλυντικό δεν μπορεί να δημιουργηθεί χωρίς χημική επεξεργασία. Επομένως, δεν μπορούμε  να χαρακτηρίζουμε βιολογική μια κρέμα προσώπου όπως ένα τρόφιμο.

Παρά την απαραίτητη παρεμβολή της χημείας, υπάρχει μεγάλη διαφορά στη σύσταση των «συμβατικών» και των «βιολογικών» ή «οικολογικών» καλλυντικών. Η δεύτερη κατηγορία προϊόντων  έχει απαλλαγεί από «βαριά» συντηρητικά, τοξικές χημικές συνθέσεις ή συστατικά που προέρχονται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Επιπλέον, στα οικολογικά καλλυντικά χρησιμοποιούνται συχνά εκχυλίσματα από φυτά βιολογικής καλλιέργειας.
Προκειμένου να τα ξεχωρίσουμε, καλούμαστε να αναζητήσουμε το ανάλογο σήμα του πιστοποιητικού οργανισμού ο οποίος έχει ελέγξει τη σύσταση του καλλυντικού πριν βγει στην αγορά. Eλληνικός πιστοποιητικός οργανισμός δεν υπάρχει επί του παρόντος. Ούτε όμως και ενιαίος ευρωπαϊκός. Επομένως, οι εταιρείες φυτικών καλλυντικών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας λαμβάνουν πιστοποίηση από οργανισμούς του εξωτερικού (ICEA-AIAB, CCPB, Ecocert, Soil Association, BDIH, Ecocontrol), οι οποίοι με τη σειρά τους ακολουθούν συγκεκριμένα πρωτόκολλα, λιγότερο ή περισσότερο αυστηρά. Το Ινστιτούτο Ηθικής και Περιβαλλοντικής Πιστοποιήσης (ΙCEA), για παράδειγμα, απαιτεί τα προϊόντα να είναι ασφαλή και για την υγεία του καταναλωτή και για το περιβάλλον, προκειμένου να τα πιστοποιήσει. Τους τελευταίους μήνες οι οργανισμοί πιστοποίησης συσκέπτονται προκειμένου να καταλήξουν σε ένα ενιαίο πλαίσιο πιστοποίησης, το οποίο θα ισχύει υπό τη δική τους αιγίδα και όχι της Ε.Ε. Η απουσία, ωστόσο, νομοθετικού πλαισίου έχει ως συνέπεια να μπορεί κάθε κατασκευαστής να «πρασινίζει» κατά βούληση το προϊόν του.

Εμείς για να προστατευθούμε οφείλουμε να διαβάζουμε προσεκτικά τις πρώτες ύλες που αναγράφονται με μικρά γράμματα στο πίσω μέρος της συσκευασίας. Σκευάσματα που περιέχουν parabens, ορυκτέλαια, βαρέα μέταλλα, συνθετικά χρώματα και αρώματα και σιλικόνες καλό είναι να αποφεύγονται.

Συγκεκριμένα τα parabens, τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως, ευθύνονται για αλλεργίες και δερματίτιδες, ενώ πραγματοποιούνται επιστημονικές έρευνες για να διαπιστωθεί αν συνδέονται με νεοπλασματικές ασθένειες. Πετρελαιοειδή ή ορυκτέλαια είναι πετροχημικά παράγωγα με χαμηλό μεν κόστος, αλλά με πολλές επιπτώσεις στην υγεία. Με τη χρήση προϊόντων που τα περιέχουν τα φωτοευαίσθητα δέρματα γίνονται ακόμα πιο ευάλωτα στον ήλιο, ενώ συχνά προκαλούν  ξηροδερμίες. Τα συνθετικά αρώματα, που προκύπτουν από δεκάδες χημικές ενώσεις, συνδέονται με πονοκεφάλους, ιλίγγους, δερματικούς ερεθισμούς, βήχα. Όταν μάλιστα είναι προϊόντα φθαλικών ενώσεων, πρόκειται για τοξικές ουσίες που επιβαρύνουν τα νεφρά και τη γονιμότητα. Το ενθαρρυντικό είναι ότι τουλάχιστον τις τρεις αυτές κατηγορίες χημικών, έχουν αρχίσει να τις αφαιρούν όλες οι εταιρείες καλλυντικών κατόπιν απαίτησης των καταναλωτών.
Η σύνδεση του καρκίνου του μαστού με χημικές ουσίες αποσμητικών σώματος συζητείται έντονα τα τελευταία χρόνια. Το ενδιαφέρον αναζωπυρώθηκε με τη δημοσιοποίηση πρόσφατης μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Reading, η οποία παρουσίασε την ύπαρξη των ουσιών parabens σε δείγματα από σαράντα καρκινικούς όγκους. Στην εν λόγω μελέτη ανιχνεύθηκαν χημικές ουσίες parabens, συντηρητικά τα οποία συναντώνται στα περισσότερα καλλυντικά.  Διερευνήθηκε η ύπαρξη ή όχι πέντε διαφορετικών τύπων parabens σε κακοήθεις όγκους από διάφορα σημεία μαστών σε σαράντα γυναίκες που είχαν υποστεί μαστεκτομή. Οι ερευνητές εντόπισαν στο 99% των δειγμάτων χημικές ουσίες parabens. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτά χρειάζονται περισσότερη διερεύνηση, καθώς η έρευνα εξετάζει δείγματα μόνο από κακοήθεις ιστούς και δεν τα συγκρίνει με αντίστοιχα δείγματα υγιών ιστών.
Οι ερευνητές του μέλλοντος αναμένεται να επιβεβαιώσουν ή να απορρίψουν  τις υποψίες σχετικά με την καρκινογόνο δράση των παραβενών. Έως τότε οι γυναίκες καλούνται να ελέγξουν και τους υπόλοιπους παράγοντες που συνδέονται αποδεδειγμένα με την καρκινογένεση στον μαστό: το αλκοόλ, την παχυσαρκία και το κάπνισμα. Οι γυναίκες που καταναλώνουν έξι ποτήρια αλκοόλ εβδομαδιαίως αυξάνουν κατά 15% τις πιθανότητες για καρκίνο του μαστού. Επιβαρυντικό ρόλο παίζουν και η κληρονομικότητα, η τεκνοποίηση σε μεγάλη ηλικία και η λήψη αντισυλληπτικών για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Πρόληψη ή θεραπεία; Εσύ διαλέγεις!