Ρήξη του υπερακανθίου τένοντα

Ρήξη σημαίνει η διακοπή της ανατομικής συνέχειας του τένοντα. 

Οι ρήξεις του υπερακανθίου μπορούν να ταξινομηθούν σε οξείες ή χρόνιες ή εκφυλιστικές, όσο αναφορά την αιτία του τραυματισμού και σε μερικές η ολικές ανάλογα με την έκταση της βλάβης. Αυτές που εμφανίζονται πιο συχνά στους αθλητές, είναι οι οξείες και χρόνιες, μερικές και ολικές ρήξεις. Οι ρήξεις μπορεί να συνοδεύονται ακόμα με ή χωρίς εξάρθρημα ή μετατοπισθέν κάταγμα του μείζονος βραχιονίου ογκώματος.

Η επαναλαμβανόμενη τάση στην μυοτενόντια ένωση που ξεπερνάει την αντοχή του ιστού προκαλεί μικροτραυματισμό και φλεγμονή. Η προοδευτική βλάβη συνεχίζεται αν η επαναλαμβανόμενη τάση ξεπερνάει τον ρυθμό αποκατάστασης των ιστών. Η μυϊκή αδυναμία και η κόπωση καθιστούν τους ιστούς επιρρεπείς σε αυτό το τύπο τραυματισμού.

Συνήθως παρατηρείται πόνος στη σημείο της βλάβης και ανάλογα με την έκταση της βλάβης και περιαρθρικά της άρθρωσης του ώμου. Επώδυνη τροχιά κατά την ανύψωση μπροστά και στα πλάγια πάνω απο το ύψος του κεφαλιού, καθώς και έξω στροφής. Λανθασμένη θέση ώμου και ωμοπλάτης. Συνήθως ο ώμος πέφτει μπροστά με το βραχίονα σε έσω στροφή. Πόνος κατά τον ύπνο και ειδικά όταν ξαπλώνουν πάνω στον προσβεβλημένο ώμο. Σε ολική ρήξη, πλήρης αδυναμία ανύψωσης στο πλάι του χεριού(απαγωγή). Εμφάνιση «τρύπας» στην ωμοπλάτη και περιορισμός της ικανότητας για πραγματοποίηση των χτυπημάτων και κυρίως αυτά στην ευθεία.

Σε πλήρη ρήξη του υπερακάνθιου τένοντα, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι το άκρο μπορεί να διατηρηθεί ακίνητο σε θέση απαγωγής πάνω από 120 μοίρες, αλλα σε μικρότερο ύψος, παρατηρούμαι αιφνίδια πτώση.

Φυσικοθεραπεία

Η θεραπεία σε νεαρά άτομα, είναι συντηρητική με φαρμακοθεραπεία και ακινητοποίηση του μέλους για μικρό χρονικό διάστημα.

Χειρουργική αντιμετώπιση γίνεται μετά από αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας και μετά εφαρμόζεται φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση.

Στόχος της φυσικοθεραπείας είναι η αναλγησία, η απόκτηση του πλήρες εύρους κίνησης και η αποκατάσταση της μυϊκής αδυναμίας.

Πλήρης ρήξη του υπερακάνθιου τένοντα

Οι στροφείς μύες του ώμου είναι μια ομάδα μυών οι οποία ξεκινούν από την ωμοπλάτη και καταλήγουν στο βραχιόνιο οστό. Συλλογικά οι στροφείς μύες προσφέρουν σταθερότητα στην άρθρωση του ώμου και βοηθούν στην ανύψωση και στις στροφικές κινήσεις  του. 

Οι τέσσερις μύες του στροφικού πετάλου  είναι οι εξής :

·         Υπερακάνθιος

·         Υπακάνθιος

·         Υποπλάτιος

·         Μικρός στρογγύλος

Κατά την διάρκεια της σύσπασής τους τάση μεταφέρεται στους τένοντες που τους συνδέουν με το βραχιόνιο οστό. Όταν η τάση αυτή είναι υπερβολική τότε οι τένοντες αυτοί τραυματίζονται. Έτσι συμβαίνει μερική ή ολική ρήξη των μυών που αναφέρθηκαν παραπάνω. Από όλους πιο επιρρεπής είναι ο υπερακάνθιος.
Συνήθως η ρήξη συμβαίνει όταν ασκηθεί μια υπέρμετρη δύναμη στους τένοντες των στροφέων μυών. Αυτό μπορεί να συμβεί μετά από μια απότομη ή δύσκολη κίνηση άρσης κάποιου μεγάλου βάρους, πτώση με τεντωμένο χέρι, δυνατό σπρώξιμο ή τράβηγμα με τα χέρια ή μια δυνατή ρήψη. Μερικές φορές μπορεί να συμβεί με τον καιρό  μέσω κάποιας επαναλαμβανόμενης δραστηριότητας η οποία φορτίζει τους στροφείς μύες του ώμου.

Αυτό προκαλεί σταδιακή εκφύλιση  και αδυναμία των μυών οι οποίες προδιαθέτουν περαιτέρω τραυματισμό. Αυτές οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν κινήσεις στις οποίες το χέρι βρίσκεται ψηλότερα από των ώμο. Σε αθλητές συνήθως η ρήξη των στροφέων μυών του ώμου παρατηρείται σε αθλήματα ρήψεων (δισκοβολία, ακόντιο), βόλεϊ, κολύμβηση, τένις, άρση βαρών και κωπηλασία.
Οι ασθενείς με ρήξη των στροφέων μυών του ώμου βιώνουν έναν ξαφνικό πόνο ή μια αίσθηση 

«σχησίματος» στον ώμο κατά την διάρκεια της δραστηριότητας που την  προκάλεσε. Σε μικρότερες ρήξεις (μερική ρήξη των στροφέων μυών) είναι δυνατόν να συνεχίσουν την δραστηριότητα έχοντας μόνο λίγες ενοχλήσεις οι οποίες θα αυξηθούν με ξεκούραση (ιδιαίτερα την νύχτα ή το επόμενο πρωινό). Σε αρκετές περιπτώσεις ο πόνος είναι αρκετός για να απαγορεύσει τις κινήσεις του ώμου. Ο πόνος είναι πολύ εντοπισμένος σε συγκεκριμένο σημείο του ώμου και όχι διάσπαρτος. Πιο σπάνια  ο πόνος μπορεί να ακτινοβολεί στην ωμοπλάτη, τον αυχένα ή τον βραχίονα. Ο πόνος γίνεται 

«κοφτερός» με τις κινήσεις του ώμου. 

Στη ρήξη των στροφέων μυών του ώμου οι ασθενείς αισθάνονται πόνο ή αδυναμία στις κινήσεις ανύψωσης χεριού. Ο πόνος μπορεί να χειροτερέψει κατά την άρση βαριών αντικειμένων (ιδιαίτερα πάνω από το κεφάλι) κατά την διάρκεια κινήσεων πίεσης ή έλξης και όταν ο ασθενής ξαπλώνει πάνω στον τραυματισμένο ώμο. Σε μερικές χρόνιες περιπτώσεις η μυϊκή αδυναμία των στροφέων μυών του ώμου είναι εμφανής καθώς υπάρχει και νυχτερινός πόνος (ανεξάρτητα από την θέση του ώμου). Ασθενείς με μερική ρήξη των στροφέων του ώμου βιώνουν λίγα ή καθόλου από τα παραπάνω συμπτώματα.
Η υποκειμενική (λήψη ιστορικού) και αντικειμενική (κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι αρκετές για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση των στροφέων μυών του ώμου. Επιπλέον διαγνωστικός υπέρηχος ή μαγνητική τομογραφία βοηθούν στην επιβεβαίωση της διάγνωσης και στο να καθοριστεί το μέγεθος της ρήξης. 

Οι περισσότερες ρήξεις των στροφέων μυών του ώμου θεραπεύονται με κατάλληλη φυσικοθεραπεία. Η επιτυχία της θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό είναι η αποφυγή δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθά τον οργανισμό μας να επουλώσει τους  τραυματισμένους ιστούς. Κινήσεις πάνω από το επίπεδο του ώμου, ρήψης, άρσης βαρών αντικειμένων, σπρώξιμο ή τράβηγμα και πίεση του ώμου κατά την διάρκεια του ύπνου πρέπει να αποφεύγονται. Τις πρώτες 72 ώρες η αντιμετώπιση μας έχει στόχο την μείωση της φλεγμονής με την βοήθεια ενός  νάρθηκα, χρησιμοποιούμε παγοθεραπεία  τακτικά και κοιμόμαστε στο  αντίθετο πλάι ( για να είναι ο ώμος μας ψηλά).
Πρόγραμμα βελτίωσης της δύναμης και της ελαστικότητας πρέπει να εφαρμοστεί όσο υπάρχουν τα συμπτώματα, με την καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή.
Σε ολική ρήξη των στροφέων μυών του ώμου η θεραπεία, είναι συντηρητική με φαρμακοθεραπεία και ακινητοποίηση του μέλους για μικρό χρονικό διάστημα απαιτείται η χειρουργική συρραφή τους. Μετά την επέμβαση ακολουθείται εντατικό πρόγραμμα αποκατάστασης. Οι  αρχικές 6 εβδομάδες περιέχουν μόνο παθητικές κινήσεις (ειδικές κινήσεις που εκτελεί ο φυσικοθεραπευτής χωρίς την συμμετοχή του ασθενή) και ο ώμος  είναι ακινητοποιημένος. Αφού ακολουθεί το πρώτο στάδιο περνάμε αμέσως στην σταδιακή ενδυνάμωση  και βελτίωση της ελαστικότητας του ώμου για τους επόμενους μήνες.

Η χειρουργική αποκατάσταση αποτελεί επιλογή σε σταθερές ρήξης των στροφέων μυών του ώμου ιδιαίτερα στις παρακάτω περιπτώσεις:

·         Ηλικία κάτω από 60 ετών

·         Σε ολική ρήξη των στροφέων μυών του ώμου

·         Εάν αποτύχει η συντηρητική θεραπεία μέσα σε διάστημα 6 με 8 εβδομάδες ή περισσότερο

·         Σε περίπτωση νέων δραστήριων ανθρώπων και αθλητών

·         Εάν το επάγγελμα του ασθενή απαιτεί δυνατές, επαναλαμβανόμενες ή πάνω από το επίπεδο του ώμου δραστηριότητες.

Με την κατάλληλη διαχείριση οι περισσότεροι μικροί τραυματισμοί των στροφέων μυών του ώμου αναρρώνουν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Σε χρονικές περιπτώσεις η πλήρης αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες. Ασθενείς με ολική ρήξη και χειρουργική αποκατάσταση χρειάζονται μια περίοδο 3 με 6 μηνών για   επανέλθουμε πλήρως στις προηγούμενες δραστηριότητες τους.
Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που συμβάλουν στην ανάπτυξη της ρήξης των στροφέων μυών του ώμου. Πρέπει να αξιολογηθούν όλοι και να διορθωθούν κατά την διάρκεια της αποκατάσταση από τον φυσιοθεραπευτή. 

Μερικοί από αυτούς είναι :

·         Λάθος εργονομία (λάθος τεχνική ρήψης ακοντίου, λάθος τεχνική κολύμβησης)

·         Δυσκαμψία μυών αυχένα, ώμου και ωμοπλάτης

·         Μυϊκές ανισορροπίες

·         Μυϊκές αδυναμίες (ενδυνάμωση των σταθεροποιών  μυών)

·         Λάθος / θέση στάση

·         Υπερβολική ή ακατάλληλη άσκηση

·         Άσκηση χωρίς προθέρμανση

Φυσικοθεραπεία της ρήξης των στροφέων μυών του ώμου

·         Τεχνικές μαλακών μορίων ( μάλαξη)

·         Taping

·         Ηλεκτροθραπεία

·         Αρθρική κινητοποίηση ( manual therapy )  

·         Εκπαίδευση και συμβουλές

·         Ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του ώμου

·         Ασκήσεις βελτίωσης της ελαστικότητας των μυών του ώμου

·         Βελτίωση της τεχνικής στο αντίστοιχο άθλημα, σε αθλητές.