Χρόνια ηπατίτιδα

Στην χώρα μας, 400.000 Έλληνες πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β ή C.

Παγκοσμίως 1 στους 12 ανθρώπους έχει προσβληθεί από τον ιό της ηπατίτιδας B ή C και μετά το 2010 περισσότεροι θάνατοι  καταγράφονται από την ηπατίτιδα, παρά από το AIDS.

Η έξαρση της ηπατίτιδας προβληματίζει την διεθνή επιστημονική κοινότητα. Οι επιστήμονες στη Γαλλία και στις Η.Π.Α. προβλέπουν αύξηση κατά 61% των περιπτώσεων κίρρωσης και 68% των περιπτώσεων του ηπατοκυτταρικού καρκίνου.  Αντίστοιχη μελέτη στην Ελλάδα εκτιμά  ότι θα καταγραφεί αύξηση κατά 21% των κιρρωτικών ασθενών και κατά 30% των περιστατικών πρωτοπαθούς καρκίνου του ήπατος.

Στους οικονομικούς μετανάστες από φτωχές χώρες των Βαλκανίων και της ανατολικής Ευρώπης η επίπτωση της ηπατίτιδας Β παραμένει πολύ υψηλή, όση ήταν στην Ελλάδα προπολεμικά το 1940.  Επίσης υπάρχει σημαντική αύξηση των περιπτώσεων ηπατίτιδας Β σε εγκύους ιδιαίτερα σε πληθυσμούς οικονομικών μεταναστών που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας. Από πρόσφατη  έρευνα προκύπτει ότι  πάνω από μια στις δέκα γυναίκες αλβανικής καταγωγής έχουν προσβληθεί με  τον ιό της ηπατίτιδας Β, κάτι που συνεπάγεται και μόλυνση του βρέφους αν δεν ληφθούν ειδικά μέτρα  μετά τον τοκετό.

Για την αποφυγή της μόλυνσης του βρέφους πρέπει να γίνουν δύο ενέσεις ανοσοσφαιρίνης στο πρώτο 24ωρο ζωής του, ενώ για την προστασία των εγκύων από τον κίνδυνο μόλυνσης υπάρχει διαθέσιμο το εμβόλιο ενάντια στην ηπατίτιδα Β.  Επιβάλλεται λοιπόν η ενημέρωση και ο έλεγχος των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, ενώ λόγω της υψηλής διασποράς της ηπατίτιδας Β μέσα στην οικογένεια  πρέπει να ελεγχθούν και τα ασυμπτωματικά άτομα (γονείς, σύζυγοι, αδέλφια). Έλεγχο για ηπατίτιδα Β και C χρειάζονται οι συγγενείς των φορέων και όσοι έρχονται σε στενή επαφή μαζί τους. Η διάγνωση της οξείας ή χρόνιας ιογενούς ηπατίτιδας στηρίζεται στην ανεύρεση των κατάλληλων ορολογικών δεικτών στο αίμα με ειδικές εξετάσεις, που είναι προσβάσιμες σε όλους.

Μεταξύ των ενηλίκων πολλοί άνθρωποι ζουν επί χρόνια με τους ιούς της ηπατίτιδας, δίχως να αναπτύξουν σοβαρά προβλήματα. 

Ωστόσο τα βρέφη, τα νήπια και τα παιδιά που έρχονται σε επαφή με τον ιό της ηπατίτιδας Β  παθαίνουν χρόνια λοίμωξη και συνεπώς κινδυνεύουν μεγαλώνοντας να εμφανίσουν ηπατικό καρκίνο ή κίρρωση του ήπατος. Γι αυτό άλλωστε ο εμβολιασμός των  βρεφών και νηπίων με το διαθέσιμο εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β, που περιλαμβάνεται στο Εθνικό πρόγραμμα Εμβολιασμών είναι απαραίτητος. 

Σε μεγαλύτερη ηλικία μπορούν να εμβολιαστούν όσοι άνθρωποι βρεθούν αρνητικοί  στην μόλυνση με τον ιό και έχουν στο περιβάλλον τους προσβεβλημένο άτομο ή  είναι έγκυες γυναίκες ή ηλικιωμένοι  και συνεπώς πρέπει να προστατευτούν.

Το εμβόλιο και η  θεραπεία της ηπατίτιδας Β και C  χορηγούνται δωρεάν στους ασφαλισμένους. Στη θεραπευτική προσέγγιση της χρόνιας ηπατίτιδας Β, βασικός στόχος είναι η επίτευξη μακροχρόνιας ιολογικής ύφεσης, ενώ στη χρόνια ηπατίτιδα C στόχος της θεραπείας είναι η εκρίζωση του ιού.

Για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της χρόνιας ηπατίτιδας Β χρησιμοποιούνται ή η ιντερφερόνη και ή και τα από του στόματος  αντιικά (λαμιβουντίνη, διπιβαλική αδεφοβίρη, εντεκαβίρη, τελμπιβουντίνη, τενοφοβίρη).  

Η θεραπεία της χρόνιας ηπατίτιδας C συνίσταται στη χορήγηση συνδυασμού πεγκυλιωμένης ιντερφερόνης και ριμπαβιρίνης και είναι πολύ σημαντικό ότι μπορούν οι γιατροί να προβλέπουν σε συγκεκριμένα σημεία-ορόσημα της θεραπείας την πιθανότητα ανταπόκρισης των ασθενών, εξασφαλίζοντας έτσι καλύτερη συμμόρφωση. 

Πρόβλημα κάλυψης του κόστους υπάρχει  για κάποιες ειδικές μοριακές εξετάσεις που απαιτούνται για την παρακολούθηση των ασθενών και την επιλογή της αγωγής. Αυτές δεν έχουν κοστολογηθεί και συνεπώς δεν παρέχονται από τα δημόσια νοσοκομεία.