Οδοντιατρική στην αρχαία Αίγυπτο

Στην Αρχαία Αίγυπτο δεν υπήρχαν οδοντίατροι, παρά το υψηλό επίπεδο των ιατρικών τους γνώσεων.

Μια ανάλυση 500 οδοντοστοιχιών από διάφορες χρονικές περιόδους, δημοσιεύτηκε από την οδοντίατρο και αιγυπτιολόγο Judith Miller και αποκαλύπτει την έκταση του προβλήματος.

Για παράδειγμα η οδοντοστοιχία του Ραμσή Β΄, που ήταν ο πλέον κραταιός Φαραώ που βρίσκονταν στο ταριχευμένο πτώμα του αποκαλύπτει πως τα δόντια του ήταν σπασμένα και ήταν σάπια υπολείμματα που μετά βίας στέκονταν στις γνάθους του. Η περιοδοντίτιδα είχε προσβάλει τις περισσότερες ρίζες και η κάτω γνάθος ήταν γεμάτη αποστήματα και εστίες με πύον. Επομένως, εκτός από τον αφόρητο πονόδοντο που θα πρέπει να ταλαιπωρούσε μόνιμα τον Ραμσή, τα ούλα του θα μάτωναν συνεχώς, αλλά και σίγουρα τα χνότα του θα ανέδιδαν απίστευτη δυσοσμία.

Αν και οι Αιγύπτιοι είχαν υγιεινή ζωή, ισορροπημένη διατροφή, εντούτοις παρουσίαζαν προβλήματα στην στοματική κοιλότητα, που οφείλονταν ιδίως στην κολλώδη ιδιότητα του ψωμιού τους κατά το μάσημα, εξαιτίας μιας δίκοκκης ποικιλίας σταριού, που με την έλλειψη οδοντόβουρτσας οδηγούσε στον σχηματισμό πλάκας κάτω από τα ούλα, επιτρέποντας στα βακτήρια να μπουν στις ρίζες προκαλώντας φλεγμονές. Επιπλέον το ψωμί τους ήταν γεμάτο κόκκους άμμου που είτε χρησιμοποιούνταν εσκεμμένα για την δημιουργία ραφινάτου ψωμιού, είτε έβγαιναν από τους αλεστικούς πετρόμυλους ή εισέρχονταν με τον άνεμο στους υπαίθριους φούρνους τους. Επίσης μεγάλες ζημιές προκάλεσε και η κατανάλωση ζάχαρης, με την μορφή μελιού, χουρμάδων, σύκων και φρουτοχυμών αλλά και γλυκών, ιδίως από τους Φαραώ, γύρω στο 1500 μ.Χ.

Πάντως, η απουσία οδοντιάτρων στην αρχαία Αίγυπτο εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο. Μια πιθανή αιτία για την έλλειψη οδοντιατρικής περίθαλψης μπορεί να ήταν κάποια θρησκευτική απαγόρευση. Για τους Αιγυπτίους ήταν σημαντικό ο νεκρός να μεταβεί στον άλλο κόσμο όσο πιο άθικτος γινόταν. Από την άλλη, πάλι, ευρήματα από τάφους, δείχνουν ότι οι προθέσεις προς αντικατάσταση μελών του σώματος όπως δάχτυλα των χεριών και των ποδιών ήταν διαδεδομένες.

Βιβλιογραφία: Science Illustrated, τεύχος 13, σ. 62-63